Opis wykładów

ROK I 2024/2025
Wprowadzenie do Starego Testamentu

21.09.2024
Wprowadzenie w lekturę Pisma św.
ks. prof. dr hab. Artur Malina, WT UŚ, Katowice

•  Biblia, Pismo Święte, Stary i Nowy Testament: czy te nazwy są synonimami?
• Geneza kanonu Biblii: jak rozpoznawano księgi Pisma Świętego?
• Krytyka tekstu: co jest oryginałem bez oryginału?
• Formowanie się Biblii: jak kolejność tekstów wpływa na sens Pisma Świętego?
• Natchnienie Pisma Świętego: czy zniżanie się Boga i/albo wywyższenie człowieka?
• Hermeneutyka biblijna a historia: jak czytać teksty napisane przez ludzi?
• Hermeneutyka biblijna a teologia: jak rozumieć słowo Boże?
• Ostatnia i pierwsza kwestia: czy(m) wiara ma być w egzegezie Pisma Świętego?

12.10.2024
Pięcioksiąg
Księgi Rodzaju, Wyjścia
p. dr hab. Marcin Majewski, INB UPJP II, Kraków

• Teksty o stworzeniu i potopie w ujęciu biblijnym i porównawczym (z tekstami babilońskimi)
• Dlaczego Abrahama nazwano ojcem wiary?
• Co znaczy święte imię Boga: JESTEM, KTÓRY JESTEM?
• Czym jest Przymierze Synajskie?
• Namiot Spotkania na pustyni – biblijna teologia świątyni

16.11.2024
Pięcioksiąg
Księgi Liczb, Kapłańska, Powtórzonego Prawa
p. dr hab. Marcin Majewski, INB UPJP II, Kraków

• O co chodzi w prawach czystości?
• Dlaczego Izraelici nie jedzą „owoców morza”?
• O czym jest Kodeks Świętości Izraela?
• Błogosławieństwo Aarona – najstarszy odkryty tekst Biblii
• Co oznacza wywyższenie węża na pustyni?
• Szma Jisrael – najważniejsza modlitwa judaizmu

14.12.2024
Księgi historyczne
Księgi Jozuego i Sędziów; 1-2 Samuela
ks. prof. dr hab. Dariusz Dziadosz, INB KUL, Lublin

Problemowa prezentacja wykładów o Księdze Jozuego:

• Co to jest deuteronomistyczna historiografia Izraela (Joz-2Krl )?
• Dlaczego Jozue został nastepcą Mojżesza? Co to była wojna JHWH?
• Co to jest teokracja i dlaczego jest fundamentem podboju Kanaanu przez Izraelitów?
• Dlaczego Rachab jest figurą obdarowanego ziemią w Kanaanie?
• Jak interpretować przejście przez Jordan, zburzenie murów Jerycha czy zatrzymanie słońca pod Gibeonem i inne nadprzyrodzone okoliczności podboju Kanaanu?
• Czy można było zdobyć ziemię obiecaną podstępem? Kazus Gibeonitów.
• Jak przebiegał proces podziału ziemi kanajeskiej i kto był jego beneficjentem?

Problemowa prezentacja wykładów o Księdze Sędziów:

• Kim byli sędziowie?
• Co zmieniło się w Kanaanie od podboju Jozuego do epoki sędziów wyzwolicieli i administratorów?
• Czym różnił się sędzia większy od sędziego mniejszego?
• Dlaczego sędziowie Izraela są naznaczeni poważnymi brakami osobowymi lub religijnymi a mimo to pełnią istotne funkcje w przedmonarchicznym Izraelu?
• Czy można zabić ościeniem na woły lub oślą szczęką setki i tysiące nieprzyjaciół?
• Kogo i w jaki sposób czciły hebrajskie pokolenia w końcowej fazie epoki sędziów?
• Czy karę klątwy (heremu) można nałożyć na bratnie pokolenie w Izraelu?

Problemowa prezentacja wykładów o Księgach Samuela:

• Czy należy mówić o Księdze Samuela czy Księgach Samuela? Dlaczego obie księgi noszą imię proroka, skoro mówi się o śmierci Samuela już w 1Sm 28,3?
• Jak i gdzie zrodziła się instytucja proroka w Izraelu?
• Czym była arka przymierza i jaką rolę odgrywała w okresie przedmonarchicznym?
• Dlaczego upadł ród kapłański Helego?
• Jakie warunki należało spełnić, by zostać królem w Izraelu?
• Dlaczego Saul został odrzucony przez Boga JHWH i lud Izraela?
• Czy Bóg może przemawiać przez nekromantkę?
• Co to było przymierze Dawidowe? Jak je interpretowano na późniejszych etapach historii Izraela?
• Dlaczego trzej najstarsi synowie Dawida zmarli w tragicznych okolicznościach i nie zostali jego następcami?

11.01.2025
Księgi historyczne
1-2 Królewskie; 1-2 Kronik; Ezdrasz, Nehemiasz
ks. dr Krzysztof Kinowski, INB KUL, Lublin

• Księgi Królewskie
• W jakich okolicznościach Salomon został następcą Dawida na tronie w Jerozolimie?
• W jaki sposób interpretować wielkość i splendor Królestwa Salomona?
• Dlaczego Królestwo Salomona uległo podziałowi?
• W jakich relacjach pozostawały Królestwa Judy i Izraela?
• Jakie wydarzenia doprowadziły do odrzucenia, a finalnie do upadku Królestwa Izraela?
• Dlaczego Juda podzieliła los Izraela?
• Jakie są główne linie tematyczne i teologiczne Ksiąg Królewskich?
• Jaką teologię historii przedstawiają Księgi Królewskie?
• Księgi Kronik
• W jaki sposób Księgi Kronik reinterpretują historię Narodu Wybranego?
• Czym różni się prezentacja historii Narodu Wybranego przez Kronikarza od tej obecnej w
• Deuteronomistycznym Dziele Historycznym (Joz, Sdz, 1-2 Sam, 1-2 Krl)?
• Czym charakteryzuje się teologia historii w Dziele Kronikarskim?
• Jaki kontekst historyczny zakładają Księgi Kronik?
• Jakie są główne idee teologiczne Ksiąg Kronik?
• Księgi Ezdrasza i Nehemiasza
• Jaki kontekst historyczny zakładają Księgi Ezdrasza i Nehemiasza?
• Kim byli wygnańcy i w jakiej liczbie wrócili do Judy?
• Jakie trudności i dlaczego towarzyszyły odbudowie świątyni jerozolimskiej?
• Jak wyglądało życie religijne w powygnaniowej Jerozolimie?
• Na czym polegało odnowienie przymierza z Bogiem?
• Jaka inna księga biblijna wpisuje się w kontekst panowania perskiego?

22.02.2025
Księgi prorockie
Izajasz; Jeremiasz; Ezechiel
ks. dr hab. Arnold Zawadzki, INB KUL, Lublin

• Dlaczego prorocy tak wielką wagę przywiązują do opisu momentu własnego powołania?
• W jaki sposób angażują się w publiczne życie Narodu Wybranego?
• Na czym polegała ich walka z kultami kananejskimi (z tzw. wyżynami) i czym były te kulty w przepowiadaniu proroków?
• Czy rzeczywiście prorocy przepowiadali przyszłość?
• Dlaczego możemy mówić, że prorocy zapowiedzieli Jezusa Chrystusa?
• Dlaczego prorok musi cierpieć?
• Co wiemy o dalszych (niezapisanych w Biblii) losach proroków Izajasza, Jeremiasza i Ezechiela?

15.03.2025
Księgi prorockie
12 Proroków Mniejszych
ks. dr hab. Arnold Zawadzki, INB KUL, Lublin

• Dlaczego prorocy głosili sprawiedliwość społeczną (przykład Amosa)?
• Jak Jonasz pośredniczył między Bogiem i ludem?
• Dlaczego prorok musi cierpieć (przykład Ozeasza)?
• W jaki sposób prorocy zapowiedzieli Chrystusa w tekstach mesjańskich (Zachariasz) i eschatologicznych (Joel)

26.04.2025
Księgi mądrościowe
Księga Przysłów, Hioba i Koheleta
dr hab. Barbara Strzałkowska, prof. uczelniany, WT UKSW, Warszawa

31.05.2025
Księgi mądrościowe
Księga Mądrości Syracha; Księga Mądrości; Księga Barucha (3,9 – 4,4); Pieśń nad Pieśniami
o. dr Jakub Bluj OP, DSFT, Kraków

14.06.2025
Apokaliptyka żydowska kanoniczna i apokryficzna:
Księga Daniela; Henoch Etiopski;.
ks. prof. dr hab. Henryk Drawnel SDB, INB KUL, Lublin

• Czym jest apokaliptyka żydowska i skąd się wywodzi?
• Jak anioł Uriel (Światło Boga) odsłania tajemnice mierzenia czasu?
• Dlaczego porządek kosmosu jest zaburzony w czasach grzeszników? (Księga Astronomiczna 1 Hen. 72–82)
• W jaki sposób 200 aniołów czuwających zgrzeszyło i skąd wzięły się złe duchy? (Księga Aniołów Czuwających (1Hen 1–36)
• Wizja czterech bestii i Syna człowieczego oraz sądu (Daniel 7)
• Co wiemy o powstaniu z martwych? (Daniel 12)
• Kim jest eschatologiczny Syn Człowieczy w Księdze Przysłów Henocha? (1 Hen. 37–71)
• W jaki sposób synowie światłości pokonują synów ciemności i złego ducha – Beliala w manuskryptach z Qumran? (1QZwój Wojny Synów Światłości z Synami Ciemności)